Pierwszy z nich około 1460 r. rozpoczął (prezbiterium i zakrysti), a drugi w latach 1471-76 ukończył budowę kościoła, zachowanego do dziś w pierwotnym nieomal kształcie (nawa, kruchta południowa, sklepienie prezbiterium, dolna partia dzwonnicy). O budowie kościoła pisał Długosz w swym dziele „Liber beneficiorum”, które nawet, być może, właśnie w Raciborowicach ukończył. Podobny kościół zbudował Długosz w Szczepanowicach koło Brzeska.
Późnogotycka ta budowla odznacza się szczególnymi cechami, które określa się „gotykiem małopolskim” (dawniej „nadwiślańskim”), niektórzy „nazwali je nawet stylem” „długoszowkim”, niezbyt zresztą słusznie, ponieważ nie tylko w budowlach Długosza one występują. Kościół zbudowany jest z cegieł o tzw. układzie polskim (na przemian krótsza i dłuższa), ozdobiony urozmaiconymi, geometrycznymi wzorami. z zendrówek (ciemniejsza cegła); z kamienia natomiast jest cokół, niższe gzymsy, obramienia otworów itp. Szczególnie ciekawe i cenne są portale (wewnętrzne, oraz zachodni i południowy, prowadzący do kruchty), bogato profilowane, schodkowate, a nad nimi herb Długosza „Wieniawa” – głowa żubra. Nad wejściem z kruchty do nawy widnieje płaskorzeźbiona tablica fundacyjna Długosza (1476 r.), przedstawiająca św. Małgorzatę. Prezbiterium posiada piękne sklepienie krzyżowe, na zwornikach widnieją herby: Wieniawa (Długosza) i kapituły krakowskiej. W głównym ołtarzu znajduje się gotycki krucyfiks sprzed połowy XV w., pochodzący z Wawelu. Reszta wyposażenia jest przeważnie barokowa i rokokowa. Wewnątrz kościoła w latach 1962-63- odsłonięto wartościową, późnorenesansową polichromię z XVI/XVII w.
Raciborowice
BARANÓWKA. W pobkżu dawnego dworu, który został zburzony, administrator ówczesnego majątku Potockich; Józef Amouraux, w 1926 r wybudował nowy budynek, obecnie zamieszkały przez lokatorów. W zniszczonym parku podworskim (1,5,ha) rośnie m.in. blisko 800-letni dąb o obwodzie 635cm i rozpiętości korony około 26 m.
LUBORZYCA
Tradycje kościuszkowskie. W Luborzycy wypadł pierwszy postój Tadeusza Kościuszki w drodze z Krakowa pod Racławice. Tu obozował wraz ze swym wojskiem w dniach od 1-3.IV.1794 r. Siły miał wówczas bardzo szczupłe – 10 dział i 2000 żołnierzy. Z radością powitał więc gen. mjr Antoniego Mudalińskiego, płk Macieja Szyrera, brygadiera Ludwika Mangeta i innych dowódców, dzięki czemu armia jego zwiększyła się do blisko 4000 i wzmocniona została 12 działami. Stąd wyruszył Kościuszko do Koniuszy. Tradycja tych dni do dziś utrzymuje się żywo wśród mieszkańców Luborzycy, którzy wskazywali nawet kuźnię (koło budynku Urzędu Gminnego), w której przekuwano na sztorc kosy, i chatę, gdzie Naczelnik miał kwaterować.
Tradycje wyzwoleńcze. Chłopi lublorzyccy wzięli udział w powstaniu styczniowym, walcząc pod dowództwem Ludwika Mazarakiego; na miejscowym cmentarzu znajdują się mogiły dwu powstańców: Józefa Jedynaka i Michała Dunin-Wąsowicza. Chlubnie zapisali się również luborzyczanic w walce z okupantem hitlerowskim (1939-45). Na terenie gromady działał wówczas m.in. oddział specjalny Ludowej Straży Bezpieczeństwa, zorganizowany przez „Sikorę” (Ignacy Kułaga), który dokonał wielu akcji bojowych przeciw okupantowi hitlerowskiemu, a 30.VII.1944 r zdobył niemieckie plany operacyjne (w tym również plan wysadzenia Krakowa w powietrze) i przekazał je radzieckiemu dowództwu.
Dla uczczenia chlubnych niepodległościowych i wyzwoleńczych tradycji, w pobliżu kościoła wzniesiono pomnik z kamienia z napisem: „Poległym za Ojczyznę: kosynierom 1794 r., powstańcom 1863 r., partyzantom 1939-1945, społeczeństwo gromady Luborzyca 1968 r.”. Na cmentarzu widnieje mogiła 6 osób z napisem: „Zginęli w walce z Niemcami dnia 8.V.1944 w Łęgu” – w czasie nieudanej akcji, podjętej w celu odbicia z więzienia przy ul. Montelupich komendanta krakowskiego okręgu Armii Krajowej, Józefa Spychalskiego (trzech poległych pochodziło z Luborzycy). Tutaj też jest grób amerykańskiego lotnika, ozdobiony śmigłem z zestrzelonego przez Niemców samolotu, z napisem: „USA”.
„Profesorowie luborzyccy”. W 1401 r. przyjaciel królowej Jadwigi, biskup krakowski Piotr Wysz, pragnąc przyczynić się do podniesienia rangi Akademii Krakowskiej i stworzyć materialne podstawy istnienia, podarował jej tę wieś. 25 rektorów i wielu profesorów zwano „profesorami luborzyckimi”, ponieważ utrzymywali się dzięki dochodom z Luborzycy. W XVI w. istniała tu szkoła, utrzymywana i prowadzona przez Akademię, w której wykształciło się wielu zasłużonych nauczycieli szkół parafialnych. Do tych tradycji nawiązuje nowoczesna szkoła luborzycka, której otwarcie nastąpiło w 1963 r. w ramach obchodów 600-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego; nazwano ją imieniem 600-lecia U.J. W ten sposób uczelnia płaci Luborzycy dług wdzięczności.
Gotycki kościół. W Luborzycy wznosi się na wyniosłym wzgórzu bardzo wartościowy gotycki kościół sprzed 1433 r., zbudowany z kamienia i cegły przez ówczesnego rektora Akademii Krakowskiej, Mikołaja syna Hińczy z Kazimierza; kruchty są pseudogotyckie. Na jego miejscu stał poprzednio drewniany kościółek, ufundowany w 1218 r. przez biskupa krakowskiego, Iwo Odrowąża, a po jego zniszczeniu przez Tatarów – zbudowany został drugi, spalony w 1282 r. Od XV w. w Luborzycy znajduje się nadzwyczaj cenna romańska antaba z XII w., odlana z brązu we Flandrii i przytwierdzona do drzwi obecnego kościoła, prowadzących od strony południowej z kruchty do nawy. Antaba posiada kształt głowy lwa z szeroko otwartą paszczą, w której umieszczono twarz brodatego mężczyzny. W kościele znajduje się jeszcze sporo innych cennych zabytków sztuki, jak: najstarsze w Polsce ampułki z 1534 r., kielich z XV w., w którym wykorzystano części z początku XIII w., krzyż z XIV/XV w. oraz obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem sprzed 1433 r.